Biomassa is de substantie waaruit levende en dode organismen bestaan. Ook dieren en lagere levensvormen (micro–organismen) bestaan uit biomassa. Het boekje Biomassa voor de Circulaire Economie van Wageningen Food & Biobased Research geeft op pagina 11 een overzicht van het plantaardig materiaal en de componenten die daarin zijn te vinden staan.

Cascadering biomassa

Biomassa heeft als grondstof een belangrijke waarde. Biomassa kan op verschillende manieren worden ingezet. Hoogwaardig, in de gezondheidszorg of chemie, of laagwaardig, als energiebron. De toepassingen en hun waarden worden duidelijk door de zogenoemde waardepiramide (zie onderstaande figuur).

Bij het streven naar hoogwaardige toepassingen van biomassa biedt de waardepiramide houvast. Maar niet de enige houvast. Deze piramide gaat namelijk alleen uit van het maximaliseren van de economische waarde. Echter, voor de optimale inzet van biomassa is daarnaast ook een minimale milieu-impact en maximale klimaatwinst van belang. Juist bij de grotere volumes valt de meeste milieu- en klimaatwinst te behalen. Het is dus niet altijd zo we alleen maar naar de hogere tredes moeten streven.

Ook is het van belang dat klimaataspecten wordt beschouwd. Zo kan bij de inzet van houtige biomassa in  bouwmaterialen CO2 langdurig worden vastgelegd voordat de CO2 na de sloop van diezelfde gebouwen alsnog vrijkomt via de inzet als als hernieuwbare brandstof. Technieken om biomassa te verwerken tot bouwmateriaal zijn veelal technisch eenvoudiger en hebben daardoor bovendien een kortere ontwikkeltijd. Zie deze pagina over biobased bouwen met biomassa.

Cascadering is een belangrijk doel maar kan dus niet rigide worden toegepast. Wanneer hoogwaardige toepassingen (nog) niet haalbaar zijn, omdat bijvoorbeeld de marktvraag beperkt is of de technologie nog niet geoptimaliseerd of concurrerend in de markt, kunnen minder hoogwaardige toepassingen in bijvoorbeeld transport of energie een goed alternatief zijn. Ook kunnen er koppelingen worden gezocht tussen het produceren van zowel energie als producten uit een biomassastroom.

Klimaat

Biomassa in de vorm van groeiende planten en bomen legt CO₂ uit de lucht vast. En biomassa levert groene, hernieuwbare grondstoffen als vervanging van fossiele grondstoffen. Het Klimaatakkoord van juli 2019 geeft aan dat de inzet van biomassa nu en richting 2030 en 2050 noodzakelijk is voor de verduurzaming van onze energievoorziening én het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. In de landbouw is biomassa belangrijk voor de bodemvruchtbaarheid en de koolstofvoorraad in de bodem.
PDF Klimaatakkoord biomassa D2

Circulaire Economie

Biomassa levert groene, hernieuwbare grondstoffen die fossiele grondstoffen kunnen vervangen in de circulaire economie. Biomassa vormt dan een grondstof voor allerhande producten.

Lees meer

Leefbaarheid

De waarde van groen binnen de leefomgeving wordt steeds belangrijker. De voordelen van een groene omgeving zijn talrijk. Maar groen moet ook beheerd worden. Door biomassa te zien als grondstof, in plaats van afval, krijgt het groen afval een nieuwe waarde.

Energietransitie

Biomassa als hernieuwbare energiebron, zoals bio-energie kan helpen in deze transitie. De inzet van biomassa voor energie is het onderwerp van een jarenlange levendige discussie over duurzaamheid. Biomassa kan zowel energie leveren voor industrie, voor woningen en kantoren als mobiliteit.

Biobased bouwmaterialen

Het voordeel van het verwerken van biomassa tot bouwmateriaal is dat je de opgeslagen CO2 in het materiaal voor vele jaren vastlegt en zo dus een CO2 sink creëert. Ook is de verwerking van biomassa tot bouwmateriaal veelal technisch eenvoudiger en heeft daardoor een kortere ontwikkeltijd.